Dijital ekranlar ve açık havada yetersiz zaman geçirmek!
Tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisiyle birlikte C (Covid) kuşağı çocukların ilgi alanları ve öğrenme şekilleri, önceki kuşaklardan tamamen farklılaşarak, dijitalleşiyor. Ancak günümüzde dijital teknoloji kullanımının artması ve açık havada geçirilen zamanın azalması, göz sağlığı açısından önemli riskleri de beraberinde getiriyor. Örneğin çocuklarda miyopi, göz kuruluğu ve göz kuruluğuna bağlı istemsiz göz kırpmalarına yol açması gibi! Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, çocuklarda Covid pandemisiyle birlikte özellikle miyopi, bir başka deyişle uzağı görememe sorununun çok daha sık görüldüğüne dikkat çekerek, “Günümüz çocukları pandemiyle beraber dijital cihazlarla çevrili bir dünyada büyür hale geldi. Ekranlı dijital cihaz kullanım alışkanlıklarının artması ve açık havada daha az zaman geçirmek, çocukların göz sağlığını tehdit eder hale geldi. Özellikle göz hastalıkları arasında en yaygın görülen miyopi, pandemiyle birlikte çocuklarda artan sıklıkla görülmeye başlandı.” diyor.Uzun süre dijital ekran kullanımına dikkat!Miyopi, günümüzde dünya çapında önemli sağlık sorunlarından biri olarak kabul ediliyor. Dünyada yaklaşık 2,5 milyar insanda miyopi olduğu belirtiliyor. Dünya Sağlık Örgütü, 2050 yılına kadar bu sayının bu sayının 4,8 milyara ulaşacağını öngörüyor. Dijital ekran kullanımı ile miyopinin oluşum mekanizması henüz tam olarak bilinmiyor. Ancak dijital ekranla uzun süre yakın göz temasının ve elektronik ekranlı cihazlı kullanımının miyopiye yol açtığı düşünülüyor. Akomadasyon, bir başka deyişle gözün bir cisme odaklanmak için kendini düzenlemesi sürecinde ekranda hızla değişen görüntüleri yakalama çabası, nesnelerin retinanın odağına getirilmesini sağlayan silyer kasının sürekli kasılmasına neden oluyor. Bu tablo sonucunda kalınlığı artan lensin intraoküler, yani göz içi basıncını yükseltmesinin gözde miyopi oluşumuna neden olacağı öne sürülüyor. Aşırı uyumun da (uzun zaman yakına bakma)gözün beyaz renkli görünen kısmı olan sklerada gerilmeye sebep olduğu ve gözde kusursuz göz gelişimini sağlayan aksiyel uzamayı etkilediği, bu yolla miyopiye yol açtığı düşünülüyor.Dijital cihazlar gözleri de kurutuyor!Dijital cihazların aşırı kullanımının oluşturduğu bir başka önemli sorun da ‘kuru göz’ gelişimine yol açabilmesi.Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, normalde gözümüzü dakikada 17-26 kez kırptığımızı belirterek, “Ancak sık bilgisayar kullananlarda göz kırpma sayısı dakikada ortalama 4-12 kırpmaya kadar düşüyor. Bunun sonucunda gözü temizleyen, nemlendiren ve yabancı cisim ile tahriş oluşturabilecek maddeleri gözden uzaklaştıran gözyaşı tabakasının buharlaşması artıyor ve gözyaşı tabakası göz kıpmanın az olması nedeniyle yenilenemiyor. Ayrıca gözyaşında buharlaşma miktarı da artıyor. Tüm bunlar gözlerin kuruması veya önceden varsa yakınmaların daha da artmasıyla sonuçlanıyor” bilgisini veriyor. Çocukların açık havada zaman geçirmesi önemliDijital cihazlar karşısında uzun zaman geçirmenin yanı sıra açık hava etkinliklerinin yetersiz olması da göz sağlığını olumsuz etkileyen başlıca faktörlerden. Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, “Açık havada zaman geçirmek, biyolojik ritmi ve hormonal dengeleri olumlu yönde etkilemesi nedeniyle çok önemli. Açık havada UV ışığına maruz kalınıyor ve bu dopamin salınımını artırıyor. Bu durum da gözde miyopi gelişmesine sebep olan göz uzunluğunun büyümesini azaltıyor. Dolayısıyla çocukların her gün düzenli olarak açık havada zaman geçirmeleri de göz sağlığı için büyük önem taşıyor.” diyor.Dijital ekranda oyun süresi kısıtlanmalıDr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, elektronik eğitimin de toplam eğitimin yüzde 30'undan fazla olmaması gerektiğini vurgulayarak, “Elektronik cihazların kullanıldığı ev ödevlerinin günde 20 dakikadan fazla olmamasına dikkat edilmeli. Çocukların ödevlerini yaparken 20 /20/20 kuralı gereği olarak, 20 dakikada bir 20 saniye gözlerin ekrandan uzaklaştırılması ve 6 metre ve uzağa bakılması son derece önemli. Bunların yanı sıra dijital ekranda oyun süresini kısıtlamak, yaşa uygun bir kısıtlama geliştirmek ve aşırı çevrimiçi video oyunlarını engellemek de alınması gereken diğer önlemleri oluşturuyor.” diyor. Göz sağlığı için 5 önemli kural!Dijital ekranlı cihazların kullanımında ve ortamın aydınlatılmasında önerilen kurallara uyulması bilhassa gelişim döneminde olan çocukların göz gelişimi ve göz sağlığı üzerinde büyük önem taşıyor. Göz Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi İbrahim Şahbaz, çocukların göz sağlığını korumak için dikkat edilmesi gereken 5 önemli kuralı şöyle sıralıyor:
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı - Göz yorgunluğu ve kuruluğuna karşı çocuğunuzun 20/20/20 kuralını uygulaması çok önemli. Yani, her 20 dakikada bir, 20 saniye ve 20 feet (yaklaşık 6 metre) ötesine bakmalı. Bu periyod üç defa tekrarlandıktan sonra bir saat ara verilmesi öneriliyor.
- Dijital ekranların pozisyonunda 30-60-300 kuralına uyulması da büyük öneme sahip. Cep telefonunun 30 cm, bilgisayarın 60 cm ve televizyonun 300 cm uzakta kalacak şekilde olması öneriliyor.
- Ekranın göz seviyesinden 15-20 derece aşağıda olmasına gözen gösterin.
- Ortam ışığının endirekt, homojen ve sarı olmasına dikkat edin.
- Çocuğunuzun gözlerini dijital cihazlardan gelen mavi ışıktan korumanız da öneriliyor. Mavi ışık filtreli gözlük camları, dijital ekranlarda mavi ışığı filtreleyen uygulamalar gibi önlemler alabilirsiniz.
