NEVRUZ –BAHAR BAYRAMI 21 MART 2019

NEVRUZ –BAHAR BAYRAMI

21 MART 2019

 

 

Farsça Nev (yeni) ve Ruz (gün) kelimelerinin birleşmesinden meydana gelen NEVRUZ, Kuzey Yarımküre’de bulunan ülkelerde özellikle Türkçe ve Farsça konuşan topluluklar arasında yaygın olarak kutlanan mevsimlik bir bayramdır. Bu topluluklar tarafından yılbaşı olarak da kabul edilen Nevruz, gece ile gündüzün eşit olduğu Miladi 21 Mart, Rumi 9 Mart tarihine rastlamaktadır.

Tabiatın kıştan kurtuluşunun, bolluk ve berekete kavuşmanın simgesi olma yanında, toplumların yaşamlarındaki hareketliliklerin, başlangıçların ve dönüm noktalarının da ifade edildiği bir gün olma hüviyetini taşıyan Nevruz'u elimizdeki mevcut veriler ışığında bir tek kaynağa bağlayarak açıklamak mümkün değildir. Orta Asya’dan Balkanlara kadar uzanan geniş bir coğrafyada kutlanan Nevruz, her milletin kendi kültür değerleriyle özdeşleştirip sembolleştirdiği bir gün olma özelliğini taşımaktadır.

Nevruz, Türkler tarafından bir kurtuluş günü olarak algılanmış ve doğadaki dirilişle özdeşleştirilerek kutlanmıştır. Türkler tabiatın uyanmasına mutluluğun işareti olarak görmüş ve bunu kutlamışlardır. Bu kutlamalarla ilgili olarak ortaya çıkan inanış ve âdetler halk geleneğine dönüşmüş, “Nevruz” kelimesiyle bütünleşmiş ve zamanla bir bayram hüviyeti kazanmıştır.

İslamiyet öncesi dönemde kutlandığı bilenen Nevruz’a İslamiyet'in kabulünden sonra da sıcak bakılmıştır. Bu dönemde de her bir Türk topluluğu kendi yaşadığı döneme ve yaşadığı coğrafyaya göre kültürüne, geleneklerine, inanışlarına girmiş olan bir takım unsurlarla Nevruz’u zenginleştirip bütünleştirerek bu bayramı kutlama geleneğini devam ettirmiştir.

Anadolu'da Nevruz-i Sultani, Sultan Nevruz, Sultan Navruz, Mart Dokuzu, Yumurta Bayramı gibi farklı adları da bulunan ve günümüzde de canlı bir şekilde kutlanmaya devam eden Nevruz, 2009 yılında Azerbaycan, Hindistan, İran, Kırgızistan, Pakistan, Özbekistan ve Türkiye’nin ortak başvurusuyla UNESCO’nun “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsili Listesine” girmiştir. Nevruz’un bu listeye ortak dosya olarak kaydettirilmesi; farklı diller konuşan, farklı dinlere inanan ve farklı etnik kökenlerden gelen toplumlar arasında diyalog, saygı ve anlayış ortamının geliştirilmesi çalışmalarına son derece olumlu bir katkı sağlamıştır.

Nevruz Bayramı ve kutlamaları; Anadolu’da sözlü kültürün, toplumsal uygulama ve ritüellerin, doğa ve evrene ilişkin bilgi ve deneyimlerin nesilden nesile aktarıldığı en uygun ortamlardan birini oluşturmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Nevruz, nesiller arası iletişimin en güzel örneklerinden biridir.  Bütün bayramlarda olduğu gibi Nevruz Bayramı’nda da temizliğin ayrı bir yeri ve önemi vardır. Nevruz öncesinde evlerde ve sokaklarda genel bir temizlik yapılır. Kutlamalar sırasında insanlar temiz veya yeni kıyafetler giymeye özen gösterir. Nevruzun kutlama alanının adeta bir renk cümbüşü şeklinde süslenmesi, renkli kıyafetlerin giyilmesi, uçurtmaların uçurulması, çeşitli renklerdeki yumurtaların tokuşturulması, insanların büyük bir ateş etrafında toplanması ve ateşten atlaması Nevruz kutlamalarının karakteristik özellikleri arasında yer almaktadır.

 

Kültür ve Turizm Bakanlığı özellikle yerel yönetimleri ve sivil toplum kuruluşlarını, ulusal ve yerel ölçekte Nevruz kutlamalarına katılmaları ve bu tür kutlamalar organize etmeleri yönünde teşvik etmektedir. Ayrıca bu kültürel mirasımızı tanıtmak, korumak, gelecek kuşaklara aktarmak gibi amaçlar doğrultusunda periyodik olarak sempozyum, panel, konferans, açık hava etkinliği, yarışma, belgesel film gösterimi, konser gibi etkinlikler düzenlemektedir. Yapılan bu etkinlikler ile Nevruz Bayramı çevresinde gerçekleştirilen çeşitli ritüellerin yaşayabilmesine ve Nevruz’un geniş halk kitleleri tarafından geleneğine uygun bir biçimde kutlanmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.

 

Bu doğrultuda, ilimizdeki Nevruz kutlamaları Samsun Valiliği himayelerinde Ondokuz Mayıs Üniversitesi ve İl Müdürlüğümüz işbirliği ile hazırlanan bir program çerçevesinde gerçekleştirilecektir. 21 Mart 2019 Perşembe günü saat 11:00’de Ondokuz Mayıs Üniversitesindeki Öğrenci Sosyal Yaşam Merkezi önünde başlayacak kutlamalarımıza tüm halkımız davetlidir.

 

 

SAMSUN VALİLİĞİ

(İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)